หลังจากที่เราเห็นว่าช่วงปีหลัง ๆ มานี้ มีตู้ขายของหรือตู้จำหน่ายสินค้าอัตโนมัติ (Vending Machine) ของหลาย ๆ แบรนด์เกิดขึ้นมากมาย ทั้งตู้ที่เป็นสินค้าจากแบรนด์ใหม่ รวมไปถึงแบรนด์เก่าที่เห็นความเจ๋งของตู้ Vending ก็แห่ผลิตตู้กันออกมาเรื่อย ๆ
ผลประโยชน์ตกมาอยู่กับผู้บริโภคที่มีโอกาสเข้าถึงสินค้าได้มากขึ้น มาดูกันว่าเหตุผลอะไรบ้างที่ทำให้แบรนด์เล็กใหญ่ออกมาจับธุรกิจนี้ แล้วคนธรรมดาอย่างเราจะสามารถเข้าไปฉวยโอกาสทางธุรกิจในตลาดตู้ Vending ได้อย่างไรบ้าง
1. ความสะดวกสบายในการซื้อ
พอไม่ต้องเดินหาของในร้าน เพียงแค่ยืนหน้าตู้ขายของก็สามารถเลือกสินค้าตัวท็อปของแบรนด์ได้ผ่านการขยับนิ้วแตะจอไม่กี่ครั้ง นี่คือหนึ่งในประสบการณ์ความสะดวกที่ลูกค้าจะได้รับจากแบรนด์ผ่านตู้จำหน่ายสินค้าอัตโนมัติ ซึ่งความสะดวกนี้ก็เป็นเหตุผลสำคัญที่ทำให้ตู้ Vending ได้รับความนิยมมากในประเทศญี่ปุ่น ซึ่งประชากร (โดยเฉพาะคนทำงาน) มีความเร่งรีบในการใช้ชีวิต ไม่สะดวกจะไปแย่งซื้อของหรือต่อแถวในร้านค้าในช่วงเวลาสำคัญ ตู้ Vending Machine ที่ตอบโจทย์ความเร่งรีบในชีวิตมากกว่าจึงมักถูกวางไว้ใกล้สถานีรถไฟฟ้าหรือสำนักงานเยอะ ซึ่งเป็นทำเลดี ๆ ที่แบรนด์เลือกเองได้
2. วิธีการชำระเงินที่หลากหลาย บัตรก็ได้ แสกนก็มี
นอกจากความสะดวกสบายเรื่องการเลือกซื้อสินค้าแล้ว วิธีการชำระเงินก็เป็นขั้นตอนสำคัญที่ทำให้การซื้อสินค้าสำเร็จเช่นกัน ถ้าลูกค้าไม่สะดวกจ่ายเงินสด ปัจจุบันร้านค้าควรมีตัวเลือกการแสกนจ่าย หรือหากลูกค้าต้องการใช้บัตรเครดิตหรือเดบิตจ่าย ร้านค้าก็อาจต้องลงทุนเครื่องรูดบัตรเป็นของตัวเอง แต่ตู้จำหน่ายสินค้าอัตโนมัติที่มีระบบทั้ง 3 อย่างนี้อยู่แล้ว (เงินสด, QR Code, บัตรเครดิต/เดบิต) ทำให้ร้านค้าไม่ต้องลงทุนเรื่อง Payment เพิ่ม แถมยังบันทึกการซื้อขาย คำนวนกำไรขาดทุนได้แบบเรียลไทม์ด้วย
3. ช่องทางใหม่ประสิทธิภาพสูง แต่ต้นทุนต่ำ ประหยัดได้เยอะ
การจะเปิดธุรกิจหรือขยายสาขาร้านแต่ละครั้ง อาจต้องใช้ต้นทุนหลายแสนหรือหลายล้าน แต่ด้วยข้อจำกัดเรื่องพื้นที่และต้นทุนการก่อสร้างที่น้อยกว่าของตู้ขายของอัตโนมัติ ทำให้ต้นทุนที่ต้องใช้ต่ำกว่ามาก ไม่ต้องมีการซ่อมแซมหรือรีโนเวทที่เสียเงินและแรงงานมากเท่าการสร้างหน้าร้านใหม่ รวมถึงค่าใช้จ่ายในการเติมสต๊อกก็น้อยกว่า มีเพียงการลงทุนเรื่องเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับประสบการณ์ซื้อของลูกค้าเท่านั้นที่แบรนด์ควรจะทำได้ดี
4. ร้านค้ารูปแบบตู้ ซื้อขายของได้ตลอด 24 ชั่วโมง
ตู้จำหน่ายสินค้าอัตโนมัติที่ไม่จำเป็นต้องมีพนักงาน ฉีกข้อจำกัดเรื่องเวลาเปิดปิดร้านที่เคยเป็นมาตลอด ทำให้ลูกค้าสามารถเข้าถึงสินค้าของแบรนด์ได้ 24 ชั่วโมง ความท้าทายที่ทำให้ตู้กดสินค้าอัตโนมัติหยุดขายได้คือไฟดับแล้วไม่มีเครื่องสำรองไฟ หรือสินค้าในตู้หมดสต็อก แต่ตู้ Vending ที่ดีควรมีการส่งแจ้งเตือนให้เราสามารถเติมสินค้าได้เร็วเพียงพอและทันกับความต้องการซื้อ
5. เลือกของมาขายในตู้ได้ เป็นช่องทางทดลองสินค้าใหม่
หลายแบรนด์อาจเคยต้องต่อสู่กับค่าชั้นวางขายในร้านสะดวกซื้อ วางชั้นต่ำจ่ายถูก วางชั้นสูงจ่ายแพง แต่เมื่อการเป็นเจ้าของตู้ Vending ทำให้แบรนด์สามารถกำหนดกลยุทธ์การตลาดของสินค้าได้ สามารถเลือกได้ว่าจะเอาสินค้าอะไรบ้างมาโชว์ในตู้ จะเป็นสินค้าตัวท็อปทั้งหมดหรือจะเป็นสินค้าใหม่ที่มาลองตลาด เทคโนโลยีของตู้ขายสินค้าอัตโนมัติที่สามารถบันทึกรายงานการซื้อขายได้ จะเป็นตัวช่วยวิเคราะห์กลยุทธ์และพฤติกรรมการซื้อของลูกค้าได้เช่นกัน
ความสะดวก ความคุ้มค่า ความพร้อมในการใช้งาน การลดการสัมผัส การนำเสนอสินค้าที่หลากหลายและโดดเด่น นี่เป็นเพียงประโยชน์หลัก ๆ ที่ตู้จำหน่ายสินค้าอัตโนมัติให้กับผู้ซื้อและผู้ขาย และเมื่อสังคมปัจจุบันคุ้นเคยกับการซื้อสินค้าโดยไม่มีพนักงานมากขึ้น ทำให้โอกาสของตลาดตู้จำหน่ายสินค้าอัตโนมัติเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ อย่างที่เราเห็นในช่วงปีหลังนี่เอง